Weelderige paleizen in Sevilla

Af en toe moet een meisje een dagje naar de stad. Om te slenteren, te winkelen, tussen de mensen te zijn. En ‘de stad’ is dan normaliter Cádiz. Maar nu wilde ik weer een keertje naar Sevilla.

Sevilla, de hoofdstad van Andalusië, waar alles groter, uitbundiger en kleurrijker is. En dat helemaal met de kerst! Reusachtige namaak kerstbomen, hysterische kerstlichtjes. Vreugdevolle kerstliederen op pleinen. Weelderige kerststallen in elke kerk en in de etalages van de sjieke winkels in Calle Sierpes. Gepofte kastanjes op de straathoek en Zambombas, ‘kerstflamenco’ rond de vuurkorf. En dat allemaal vanaf eind november tot na ‘Reyes’ – Driekoningen, 7 januari.

Afgelopen week heb ik twee heerlijke dagen doorgebracht in Sevilla, eindeloos gelopen, een paar nieuwe stekkies ontdekt voor Ardanza, met mijn zoon gedineerd en twee bijzondere paleizen bezocht waar ik tot mijn schande nog nooit geweest was, het Casa de Pilatos en Palacio de las Dueñas.

Palacio de Pilatos en de hertogin met 50 titels (en 500 varkens)

Het Casa de Pilatos, in 1931 uitgeroepen tot Nationaal Monument, is een van de meest glorieuze privé paleizen van Sevilla. Dit herenhuis dateert oorspronkelijk uit het einde van de 15e eeuw en bevat een prachtige mix van Mudéjar, Gotiek en Renaissance decor, met fraaie azulejos en ‘artesonados’ – decoratieve plafonds. Het wordt nog steeds bewoond door de hertogelijke familie Medinaceli.

De bouw van het paleis werd begonnen door Pedro Enríquez de Quiñones (1435-1492), IV Hoofdgouverneur van Andalusië en zijn tweede vrouw Catalina de Rivera, stichtster van het Casa de Alcalá, en voltooid door hun zoon Fadrique Enríquez de Rivera (1476 – 1539), Eerste Markies van Tarifa.

In 1518 vertrok Don Fadrique voor een grote reis door Europa en het Heilige Land. Twee jaar later keerde hij terug, verrukt door de architectonische en decoratieve wonderen van het Italië van de hoge renaissance. Het paleis van Don Fadrique werd het Palacio de San Andrés genoemd, maar vanaf 1754 werd het Huis van Pilatus genoemd omdat men vond dat het leek op het huis van Pontius Pilatus in Jeruzalem.

Casa de Pilatos – het Alcázar in het klein

Het geheel van ruimtes, tuinen en patio’s doet denken aan een mini-Alcázar. De patio’s en tuinen staan symbool voor de weelderigheid van Sevilla, terwijl de fraaie mix van laatgotische, Moorse en renaissancestijlen herinnert aan de Gouden Eeuw van Spanje. Een van de populairste artistieke attracties van Spanje is het plafond dat werd beschilderd door Francisco Pacheco, de schoonvader van de in Sevilla geboren meesterschilder Diego Velazquez.

Het paleis is een opmerkelijke culturele smeltkroes. Prachtige islamitische tegels en stucwerk sieren de binnenplaats: een islamitische Berberdynastie uit Noord-Afrika regeerde over Sevilla in de vroege middeleeuwen en – lang nadat de stad in de 13e eeuw was “heroverd” – liet de Spaanse elite moslimambachtslieden hun paleizen bouwen. Ontmoeting van de islamitische en de renaissance wereld In de 16e eeuw werd er een laag Renaissance-decor aan toegevoegd.

In de goudgele kamer (deze typische kleur geel van Sevilla heet albero) staan beelden van Griekse goden en bustes van Romeinse keizers naast de hal met de blauwe tegels en Koraninscripties. Twee werelden, de islamitische en de renaissance, ontmoeten elkaar op vrolijke wijze. In een grot in de tuin staat zelfs een beeld van een slapend naakt, gemodelleerd naar een sensueel schilderij uit de Venetiaanse Renaissance. Tot zover de Spaanse katholieke strengheid…

De privé vertrekken en de verzameling van de hertogin

De trap naar de bovenverdieping heeft de allermooiste azulejos van het gebouw en een grote gouden artesonado-koepel. Bezoek aan de privé vertrekken op de eerste verdieping is onder begeleiding van een gids. Daar had ik me met twee andere bezoekers voor aangemeld. We vergaapten ons aan de overdadige interieurs met stoffige sofa’s, antieke meubels en weelderig houtsnijwerk en betreurden de teloorgang van de oorspronkelijke muurschilderijen, door kalk weggevreten. (Men verfde de muren met kalk om ze te ontsmetten ten tijde van de pest, die in Sevilla rond 1650 meer dan een kwart van de inwoners het leven kostte).

Kostbaarheden in een zonnige salon

Van andere zalen waren de wanden bedekt met kostbare schilderijen en eeuwenoude wandkleden en de zonnige salon werd bevolkt door honderden varkentjes in alle soorten en maten. Dit was de verzameling van de allerberoemdste bewoonster van Casa de Pilatos, de 18e hertogin van Medinacelli; Victoria Eugenia Fernández de Córdoba, die hier tot haar dood in 2013 woonde. Zeker een keer per maand ontvangt men een varkentje om aan de verzameling toe te voegen en we bewonderen een van de laatste schenkingen: een piepklein varkentje van brons, uit de oudheid. Nog geen 3 cm, en, zo zei de gids, meer waard is dan alle kunst in het paleis bij elkaar.

Palacio de Pilatos: Decor voor beroemde speelfilms

De 18e hertogin van Medinaceli schatte dat ze bijna 100 kastelen, paleizen en landgoederen had. Hier, in haar favoriete paleis, het Casa de Pilatos, organiseerde ze flonkerende feestjes, sprankelende debutantenbals en modeshows voor gasten als Jackie Kennedy, Ava Gardner en prinses Grace van Monaco. Het paleis, met haar hulp gerestaureerd nadat het beschadigd raakte tijdens de Burgeroorlog, toen Franco’s troepen het hadden bezet, schitterde in talloze films, waaronder Lawrence of Arabia (1962), in de scène waarin Lawrence (Peter O’Toole) generaal Allenby (Jack Hawkins) ontmoet, en recenter; Knight and Day (2010) met Tom Cruise en Cameron Diaz in de hoofdrollen.

De 50 titels van de 18e hertogin van Medinaceli

De hertogin werd geboren als Victoria Eugenia Fernández de Córdoba y Fernández de Henestrosa en was afkomstig uit een van de oudste aristocratische families van Europa. Ze had meer dan 50 titels. Ze was 19 keer gravin, 19 keer markiezin, negen keer hertogin, 14 keer Grandeza de España en eregouverneur van Andalusië. Na het behalen van haar titels werd haar naam voorafgegaan door “The Most Excellent”, maar haar familie, feestgangers en de roddelrubrieken noemden haar gewoon “Mimi”.

In het Guinness Book of Records? Nee dank u

De hertogin had erkend kunnen worden als de persoon met de meeste titels op aarde, maar gaf er een aantal weg aan haar kinderen om te voorkomen dat ze in het Guinness Book of Records terecht zou komen naast wat zij beschouwde als “mafkezen en gewone mensen”. Haar extraverte nichtje, de hertogin van Alba, kwam er in met 41; La Medinaceli had het hare teruggebracht tot 40.

Moe maar tevreden terug naar onze casita aan zee….

Ik heb twee uur rondgelopen in het paleis en de elegante privé vertrekken van deze adellijke familie, op het terras gestaan waar zij door de eeuwen heen de processie van de Semana Santa van dichtbij bewonderden, door de gangen met kostbare kunst gedwaald, me vergaapt aan de inrichting, genoten van het uitzicht vanaf de galerij, met de Giralda in de verte en ben tevreden op de trein gestapt terug naar ons fijne, eenvoudige maar comfortabele huisje aan zee…

Praktisch

Palacio de Pilatos
Plaza de Pilatos, 1
Dagelijks geopend 09:00 – 18:00 uur
Entree Begane grond: 10€.
Entree Privé vertrekken bovenste verdieping: 5€.
Kinderen onder de 11: gratis (onder begeleiding van een volwassene).
Het individuele ticket is inclusief de service van een fysieke of downloadbare gids of audiogids beschikbaar in het Engels, Frans, Spaans, Portugees, Duits, Japans en Italiaans. http://www.fundacionmedinaceli.org/