Goudzoekers, muilezels en Gaudí in de Maragatería

Castilla y León, met een oppervlakte van 94.222 km², is ruim twee keer zo groot als heel Nederland en de grootste autonome regio in Spanje. De regio bestaat uit de negen provincies, op alfabetische volgorde: Ávila, Burgos, León, Palencia, Salamanca, Segovia, Soria, Valladolid en Zamora.

Helemaal links bovenin de provincie León, aan de grens met Galicië, ligt de Maragatería ook wel bekend als het ‘Land van de Maragatos’. In dit gebied van 700 km2 vind je dorpen die 5.000 jaar geleden al bewoond waren, zoals Astorga, Combarros, Santiago Millas en Santa Colomba de Somoza.

Andere schatten die je in deze regio niet mag missen zijn de Romeinse goudmijn Las Médulas en paleizen van Antoni Gaudí.

Kennismaking met de Maragatería

De inwoners Maragatería heten “maragatos”, een naam die is afgeleid van het Latijnse woord “mercator”, dit omdat zij ezeldrijvers waren die zich eeuwenlang toelegden op het vervoer van goederen over het hele schiereiland met door muilezels getrokken karren. Dit heeft ze geen windeieren gelegd. De Maragatería was ooit een van de rijkste en machtigste regio’s in Spanje dankzij de handelsroutes tussen Galicië en Madrid. maar deze negotie kwam tot stilstand met de komst van een spoorlijn ongeveer 150 jaar geleden. De Maragatos hebben na vele eeuwen rondtrekken gesetteld.

De Maragatería heeft een heel eigen, typische architectuur. Dorpen als Castrillo de los Polvazares, Santiagomillas, Santa Colomba de Somoza zijn kenmerkende voorbeelden ervan, met hun geplaveide straten en huizen in zandsteen met enorme poorten, vanwege die muilezels en karren.

‘Cocido Maragato’ – wereldberoemde stoofpot

Zoals overal in Spanje is eten ook hier heel belangrijk en in dit gebied speelt de lokale de gastronomie een grote rol. Voor de ‘cocido maragato’ een lokale stoofpot met alle onderdelen van het varken en (ontzettend lekkere) kikkererwten komt men van heinde en ver. Weetje: Dit redelijk machtige gerecht wordt alleen overdag gegeten. Vanwege het handelsverleden van de inwoners kun je hier ook gerechten van verre streken op het menu vinden.

Niet te missen in de Maragatería en omgeving

1. Las Médulas, de Romeinse Goudmijnen

Vanuit het kleine bergdorpje Las Médulas loopt een smalle weg omhoog naar een uniek cultuurlandschap, door UNESCO werd uitgeroepen tot werelderfgoed.

Hier betreed je een verbluffend landschap met bergen van rode klei en een gekarteld reliëf, omgeven door kastanjewouden. Het waren de Romeinen die verantwoordelijk waren voor deze verandering in het landschap, toen ze hier in de 1e eeuw na Christus een goudmijn ontgonnen. Om het goud te winnen bedachten ze een ingenieus systeem genaamd “ruina montium”, waarbij waterkracht werd gebruikt om de grond af te graven en het goud bloot te leggen.

De twee eeuwen dat dit type mijnbouw plaatsvond, veroorzaakte de vorming van het eigenaardige reliëf van Las Médulas. Geulen van erosie van rode klei, pieken, torens en ondergrondse galerijen, omringd door kastanjebomen, vormen dit culturele landschap. Toppen hoger dan 100 meter leiden naar het centrum van de goudmijn, de grotten ‘Cueva Encantada’ en ‘Cuevona’. Op acht kilometer afstand van Las Médulas heb je vanaf de ‘Mirador van Orellán’ het allermooiste uitzicht over de goudmijnen.

In het dorpje zelf krijg je in het archeologisch studiecentrum uitvoerige informatie over de geschiedenis van deze unieke locatie.

2. Astorga en het Palácio Episcopal van Gaudí

Op ruim een half uur van León ligt Astorga, op een strategische locatie aan de Ruta de la Plata en de Camino de Santiago. Hier ontwierp Gaudí het Bisschoppelijk paleis, gebouwd tussen 1889 en 1893 in de Catalaans-modernistische neo-gotische stijl. Bisschop Juan Bautista Grau i Vallespinós had in 1887 de opdracht aan Gaudí verstrekt. Gaudí was op dat moment druk met de bouw en ontwerpen van de Sagrada Família maar nam de opdracht serieus: hij liet tekeningen en foto’s vervaardigen van het terrein en de omgeving.

De foto’s vormden de basis voor zijn ontwerp, dat in het omringende landschap moest passen. De bisschop was enthousiast maar de academie van San Fernando, die goedkeuring moest geven, was dat niet. Hierdoor werd de bouw behoorlijk vertraagd en toen Gaudí uiteindelijk terugtrok uit het project zich terugtrok hebben latere architecten zijn werk afgemaakt.

3. Klooster van Santa Maria de Carracedo

Dit Benedictijnenklooster aan de pelgrimsroute naar Santiago de Compostela werd gesticht door Bermudo II El Gotoso koning van León, in het jaar 990. Het klooster had grote politieke, religieuze en economische macht en breidde zijn jurisdictie uit naar de kloosters binnen de regio EL Bierzo in Galicië, Asturië en León. Gerestaureerd in de 12e eeuw. Het indrukwekkende klooster combineert romaanse, cisterciënzer en proto-gotische elementen en heeft prachtige ruimtes, zoals de beroemde Mirador de la Reina, de refter, de grote binnenplaats, de kerk, kloostergangen, de bibliotheek.

De gebouwen omvatten een herberg, een ziekenhuis en een gevangenis. Er is een stenen plaquette bij de kerkdeur ter herinnering aan de verkiezing op 29 augustus 1810 van de eerste democratische vertegenwoordigers van León in de Cortes de Cádiz (Nationale Vergadering van Cádiz). In het Monasterio de Santa María de Carracedo is een museum ingericht dat gewijd is aan de geschiedenis van het klooster.

4. De Semana Santa en Gaudí in León

De stad León is de hoofdstad van de provincie León in het noordwesten van Spanje. León ligt op 841 meter hoogte op de Spaanse hoogvlakte en is met 136.414 inwoners de grootste stad van de provincie, die ongeveer een half miljoen inwoners telt. León is een echt Spaanse stad die wonderwel haar romaanse en gotische erfgoed wist te bewaren ondanks het feit dat het de is uitgegroeid tot een grote en bedrijvige stad. León is bekend om zijn gotische kathedraal en andere monumentale gebouwen, waaronder de romaanse Real Colegiata de San Isidoro, het neogotische Botines Huis en het platereske San Marcos uit de 16e eeuw. León is ook bekend om zijn traditionele fiestas, zoals Pasen. De indrukwekkende processies in de Semana Santa van deze stad zijn officieel uitgeroepen tot Internationale Bezienswaardigheid, die vele bezoekers uit binnen- en buitenland trekt.

Casa de Botines van Gaudí in León

In 1891 start Gaudí met dit project in opdracht van invloedrijke lakenhandelaren van León. Deze ondernemers waren in handel met de Catalaanse textielindustrie, en een van de Catalaanse zakenlieden, Carlos Güell, adviseerde Gaudí als een mogelijke ontwerper van het nieuwe hoofdkantoor van León’s textielbedrijf. Het resultaat was een art nouveau-gebouw met een middeleeuwse uitstraling. Het gebouw werd in 1969 uitgeroepen tot Historisch-Artistiek Monument en is sinds 2018 (gedeeltelijk) open voor het publiek.

Alle werken van Gaudí https://www.ardanza.nl/spanje/de-werken-van-gaudi-in-en-bij-barcelona/