Guadalupe – het allermooiste klooster van de Extremadura

We gingen naar de Extremadura. Het échte Spanje, het oude Spanje, het ver van de snelweg Spanje, met de uitgestrekte dehesa, natuurparken met roofvogels en verstopte dorpjes in de bergen. En daar vonden we Guadalupe. Een piepklein dorpje van niks, wonderschoon gelegen in de bossen van het Villuercas Geopark. Met, aan het dorpsplein, het verbluffend fraaie Koninklijke klooster van Santa María de Guadalupe.

Verbluffend fraai, het Koninklijke klooster van Santa María de Guadalupe

Het Real Monasterio de Guadalupe is een sprookjesklooster waar ik met open mond naar heb staan te staren vanuit de kamer in de Parador ertegenover, waar we logeerden. Wat ligt dat daar mooi, omgeven door de groene heuvels. Een plaatje, een ansichtkaart. Zeldzaam. En eromheen de alleen maar de prachtige natuur van het Geopark Las Villuercas, uitbundig bloeiend in dit regenrijke voorjaar. Zwaluwtjes cirkelen rond de torens. Je hoort zangvogeltjes in de kloostertuin, verder is het stil in de avond en vroege ochtend, voordat de toeristen komen. Je ademt de schone berglucht in. Er is nagenoeg geen verkeer hier.

Real Monasterio de Guadalupe, Unesco Werelderfgoed

“…Het klooster is een uitzonderlijke verzamelplaats van vier eeuwen Spaanse religieuze architectuur. Het symboliseert twee belangrijke gebeurtenissen in de wereldgeschiedenis die plaatsvonden in 1492: de Herovering van het Iberisch schiereiland door de Katholieke koningen en de aankomst van Christoffel Columbus in Amerika. Het beroemde kloosterstandbeeld van de Maagd werd een krachtig symbool van de kerstening van een groot deel van de Nieuwe Wereld. Het klooster was, en is nog steeds een centrum van bedevaart. Het was een cultureel centrum van de hoogste orde: de ziekenhuizen en de medische school waren beroemd, net als haar scriptorium en de bibliotheek, met een zeer rijke verzameling documenten…” (bron: unesco.nl)

Kunstschatten van Goya, El Greco, Zubarán

Dit klooster en haar museum mag je alleen onder begeleiding van een gids bezoeken. Dat vinden we niks aan maar we begrijpen het later wel, als we zien wat dit monument uit 1340 aan schatten herbergt. We worden in redelijk hoog tempo door een in rap Spaans sprekende gids langs de indrukwekkende religieuze kunstschatten in de diverse zalen geloodst, zalen die meteen weer hermetisch op slot gaan waneer ze vindt dat we klaar zijn. Van bizar overdadige, met goud geborduurde gewaden van geestelijken en koningen vanaf de 13e eeuw, langs eerste exemplaren uit de boekdrukkunst en prachtige geïllustreerde, handgeschreven documenten en andere indrukwekkende kunstwerken zoals schilderijen van Goya en El Greco en altaarstukken van de zoon van El Greco, Jorge Manuel Theocópuli. Er is ook een schilderij van de doop in 1496 van Cristóbal en Pedro, twee indianen die door Cristobal Columbus mee teruggebracht waren uit de nieuwe wereld.

De Maagd kussen

Na de zaal met beelden van Jezus aan het kruis hebben we ons stilletjes uit de voeten gemaakt. We zochten de uitgang maar kwamen via andere, prachtige ruimtes in een rijk versierde barokke sacristie uit 1638, waar 8 enorme doeken van de schilder Francisco de Zurbarán hangen, de ‘Spaanse Sixtijnse kapel’ noemt men deze ook wel. Na nog meer gangen kwamen we uiteindelijk in een zaal een schriele monnik tegen die ons fluisterend vroeg of we kwamen voor Nuestra Señora. Hij nam ons vervolgens mee naar een achthoekige nis in Rococo stijl met schilderijen van Luca Giordano en een met goud beklede nis. Hier zit een paneel wat hij met grote ernst en devotie ronddraaide.

Het wonder van Guadalupe

Toen ontmoetten wij de zwarte maagd van Guadalupe. Het wonder. Het beeld wat uit 714 stamt en in de 13e eeuw bij toeval door een herder werd gevonden aan de oever van de rivier de Guadalupe waar het door geestelijken uit Sevilla werd verstopt voor de Moorse plunderaars. De maagd, haar gezichtje zwart beroet door de olielampen, die er volgens Koning Alfonso XI voor zorgde dat de christelijke legers in 1340 een grote overwinning behaalden op de islamitische bezetters. De maagd die wij mochten aanschouwen en daarna haar jurkje kussen. We hebben plechtig fluisterend bedankt voor de eer en ons schuifelend uit de voeten gemaakt. De maagd keerde ons daarop de rug toe.

Deze nuchtere Friezin wordt er plechtig van 

Ook al begrijp ik, nuchtere Friezin, niet veel van de devotie, de overdaad, de plecht en de verering, toch. Wat ontzettend indrukwekkend bouwwerk. Wat een sprookjesachtig mooi geheel, wat een indrukwekkende verzameling kunst. En dan vooral ook in combinatie met de omgeving, het natuurgebied rondom het afgelegen dorpje, de stilte, de uitgestrekte natuur. Kippenvel.

Natuurlijk wordt Guadalupe bezocht door busladingen met toeristen en scholieren die naar dit bedevaartsoort afreizen en natuurlijk wordt het klooster omgeven door diverse souvenirwinkeltjes en worden we aangesproken door uitbaters van restaurantjes die ons willen binnenlokken voor de lunch of diner. Maar toch. Ik vond het er opvallend rustig, gemoedelijk en prettig. Guadalupe is een van de vele verrassingen van de Extremadura.

Tips voor een onvergetelijke dag!

Tip 1: Eten in de Parador van Guadalupe
Je kunt prima eten in een van de vele barretjes aan het plein voor het Klooster. Verwacht hier geen culinaire hoogstandjes maar je kunt er goed je maag vullen met eerlijke, (veelal gefrituurde), onopgesmukte Spaanse tapas die een fijne bodem vormen bij dat lekkere koude biertje, of probeer een van de vele gerechten van het befaamde Iberische varken van deze streek. Wanneer je op zoek bent naar een wat meer gastronomische beleving, ga dan lunchen of dineren in de Parador. Dat kan ook wanneer je daar niet logeert.

Tip 2: Pimentón de la Vera 
Vergeet niet uit de souvenirwinkeltjes een paar van die prachtige blikjes Pimentón de la Vera mee te nemen, het verrukkelijke, gerookte paprikapoeder uit deze regio. Een perfect cadeautje voor thuisblijvers maar ook vooral voor jezelf.

Tip 3: Het wonderschone Villuercas Ibores Jara Unesco Geopark
Guadalupe wordt omgeven door het wonderschone Villuercas Ibores Jara Unesco Geopark. Hier kun je prachtige wandelingen maken, de grootste fosformijnen van Europa bezoeken en, alleen met ruim te voren verzochte toestemming, de zeer indrukwekkende Castañar Grot bekijken. http://www.geoparquevilluercas.es/

Guadalupe kun je bezoeken tijdens de Ardanza rondreis Extremadura en de klassieke 12 daagse rondreis Midden Spanje

PS: Op de foto’s (van Ardanza) zie je Cor & Karen Brand en Arco & Anne van Ardanza.